USTAWIENIA ZE ŚWIĘTYMI, CZYLI ROZMOWY OBRAZÓW, autorski spektakl Agaty Dudy-Gracz zrealizowany ze studentami IV roku Wydziału Aktorskiego Akademii Teatralnej w Warszawie, jest niezwykle poruszający. Zarządza emocjami. Skupia uwagę, niezwykle angażuje. Przebija się przez obojętność. Zapomina o dystansie. Ignoruje wszelką poprawność. Jest wsobnym uniwersum. Tworzy własny kod dostępu do odbiorcy. Językiem teatru odkrywa jego tęsknotę za wartościami utraconymi. Wypartymi, ośmieszonymi. Przywraca im właściwy sens i miarę. Piękno.
Widzowie wkraczając w rewir transowego HYDE PARKU, rzeczywistości współczesnej jak z mrocznego sci-fi horroru, spotykają marketingowe figury z przytroczonymi do ich ciał olbrzymimi obrazkami, które są jak tablice informacyjne, reklamy, brzemię, niezbywalny ciężar. To święci, ich żałosny współczesny wizerunek nadszarpnięty wpływem czasu, który wszystko degraduje, niszczy, dewaluuje. Kuszą przybyłych swoją ofertą, historią, wizją. Pragną przedstawić się, wypowiedzieć, przyciągnąć uwagę. Chcą być wysłuchani. Szukają kontaktu. Wokół panuje chaos, zgiełk i mrok. Mieszają się, zakłócają jednocześnie wypowiadane kwestie. Można wybrać opowieść lecz każda, jak postać, ją wygłaszająca, jest odstręczająca, napastliwa, drażliwa. Niepokojąca i obca. Tandetna, kiczowata, lumpeksowa. Zaburzona. Zużyta, zbrzydzona. Budzi nieufność, ostrożność. A nawet, jak Joker Heatha Ledgera z MROCZNEGO RYCERZA przerażenie, wielki strach.
Dlatego pojawiają się kolejne żywe obrazy, wieloznaczne rozwinięcia, bogate ilustracje. Szyderczo ośmieszany jest wizerunek radosnej, jarmarcznej, naiwnej wiary/discopolowe nauczanie kościoła/. Widz odpręża się, śmieje. Przerabiany jest lęk przed śmiercią, oswajanie nieuniknionego/"Gęś, śmierć i tulipan"/. Robi się poważnie. Bohaterowie mierzą się z prawdą i fałszem. Oczekują na cud, ostatni sposób ratunku w opresji. Szukają odrobinę świętości w swej małości, bezsilności, biedzie. Doświadczają kruchości dobra, niestałości świata, ulotności szczęścia i bezczelnego triumfu zła/obraz początku dominacji silniejszego, kształtowania hierarchii w gwałcie na dziecięcej niewinności przy obojętnej akceptacji dorosłych/, buntu dorastania/obraz relacji matki z córką/, niewinności homoseksualnej miłości. Przedstawiają gorzką historię pewnego małżeństwa, dojrzewanie do znoszenia bólu, radzenia sobie z żałobą, cierpieniem i stratą/samobójcza śmierć ukochanego męża, brata, kochanka/, narodzin świętości człowieka prostego/bezinteresowna pomoc/.
Ekspresyjne obrazy komponowane są kontrastem światła i cienia, śmieszności i powagi. Opozycją płytkości i głębi, ulotności i tego, co stałe, niewzruszone, niezbywalne. Komplementarnością nieznośnej lekkością bytu i obezwładniającego ciężaru doświadczanego nieszczęścia. Chaosem ewoluującym ku ładowi, źródłami zła przeglądającego się w ostrym świetle prawdy. Niepewnością, zagubieniem, słabością przeradzającą się w twardą, bezwzględną sztukę przetrwania. Trudną koniecznością afirmacji życia.
Obrazy są intensywne, gęste, wyraziste. Malarskie. Imponują tempem, niepokoją nastrojem, silnie angażują emocjonalnie. Zaskakują podejmowaniem prób komunikacji na wielu poziomach. Olśniewają siłą teatralnej sztuki narracji. Kumulują dramatyczne napięcie, mimo poruszania różnorodnych tematów i zastosowania zróżnicowanej formy/gra, taniec, śpiew, improwizacja/. Ale takie efekty daje znakomity scenariusz, perfekcyjna dramaturgia, doskonała reżyseria, kostiumy, charakteryzacja, scenografia- fascynująca wizja i dojrzała osobowość artystyczna Agaty Dudy-Gracz oraz niezwykle żywiołowa, zaangażowana, bardzo, bardzo dobra zespołowa gra aktorska. To teatr o wyrazistej estetyce poruszający fundamentalne, ważne treści. Metaforyczny, metafizyczny, sugestywny, mocny. Wciągający jak sen mara, który dotykając sacrum i profanum, zakorzeniony głęboko w realu i sięgający bez trudu do podświadomości, udowodnia, że w tym pędzie, szaleństwie, okrucieństwie współczesnego życia jest zakodowana metoda na ocalenie sensu zdewaluowanej, zdegenerowanej świętości: człowieczeństwa, radości prostej egzystencji, bezinteresownego czynienia dobra, które choć na chwilę pokona napierające zewsząd zło, powstrzyma rozpad, upadek. Umocni wiarę, przywróci nadzieję, że wszystko jest możliwe. Sprawi cud, mimo kroczącej za nim odpowiedzialności/za siebie, świat cały/. Umożliwi stawić czoła trudnej, złożonej, zmiennej rzeczywistości. Jeśli nie zabije, to wzmocni lub udziwni. Uodporni. Pozwoli, mimo wszystko, żyć. Bez złudzeń marzyć. Na jawie śnić. Śnić.
USTAWIENIA ZE ŚWIĘTYMI, CZYLI ROZMOWY OBRAZÓW
reżyseria, scenariusz, scenografia i kostiumy Agata Duda-Gracz
światła Katarzyna Łuszczyk
muzyka Łukasz Wójcik
choreografia Tomasz Wesołowski
asystent scenografa i autor kolaży Magdalena Mucha
asystent scenografa Michalina Lewandowska
asystenci reżysera:Dawid Chudy, Vanessa Gazda, Karolina Przystupa, Marta Skowiera, Małgorzata Woźniak
Obsada:
ŚWIĘTA JOANNA D’ARK Kaja Kozłowska
ŚWIĘTY ARCHANIOŁ MICHAŁ Natalia Jędruś
NIEŚWIĘTY JERZY Bartosz Włodarczyk
ŚWIĘTA RÓŻA Monika Cieciora
NIEŚWIĘTA PAPIEŻYCA JOANNA Barbara Liberek
ŚWIĘTA KATARZYNA ZE SIENY Katarzyna Obidzińska
ŚWIĘTY WALENTY Karolina Szeptycka (V rok WA)
NIEŚWIĘTY LUCYFER CZYLI DIABEŁ Piotr Kramer
ŚWIĘTY PAWEŁ Ina Maria Krawczyk
ŚWIĘTA OLGA Jowita Kropiewnicka
ŚWIĘTA GODOLEWA Arina Piskovskaja
ŚWIĘTY OJCIEC PIO Mariusz Urbaniec
ŚWIĘTY ANDRZEJ BOBOLA Damian Mirga
ŚWIĘTY ANIOŁ STRÓŻ Dorota Bzdyla
ŚWIĘTA MARIA EGIPCJANKA Elżbieta Nagel
ŚWIĘTA SYMFORIANA Justyna Fabisiak
PIĘCIU ŚWIĘTYCH BRACI POLAKÓW Sebastian Figat
MOJŻESZ ETIOPCZYK Jędrzej Hycnar
ŚWIĘTY STANISŁAW Konrad Żygadło
ŚWIĘTY GERWAZY Bartosz Bednarski
PIELGRZYMI Widzowie
Spektakl dyplomowy studentów IV roku Wydziału Aktorskiego specjalności aktorstwo.
Spektakl jest koproducją Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie oraz Festiwalu Łódź Czterech Kultur.
premiera łódzka: 7 września 2019
premiera warszawska:20 września 2019
fot. HaWa / Festiwal Czterech Kultur
