czwartek, 2 czerwca 2016

WZIOŁOWSTĄPIENIE TEATR WIERSZALIN W SUPRAŚLU



WZIOŁOWSTĄPIENIE, spektakl autorski Piotra Tomaszuka w Teatrze Wierszalin, opowiada o przenikaniu się świata materialnego i niematerialnego podlaskiej wsi, gdzie człowiek nierozerwalnie związany z przyrodą nadal wierzy w nadprzyrodzony dar i moc uzdrawiania ziołami. Ludyczność, folklor, język, koloryt Podlasia w czasowych ramach jednego pokolenia budują charakter artystycznej wypowiedzi, która wykorzystuje historyczne, naukowe oraz literackie źródła pisane i przekazywaną ustnie wiedzę z pokolenia na pokolenie/ przekazy mistyczno-religijne, tradycja żywa/, by scharakteryzować Podlasie, jego specyfikę, koloryt i mentalność. A wszystko w cyklicznym rytuale życia. Z  poczuciem humoru, z przymrużeniem oka zarówno na naukę, jak i na ludowe wierzenia, stare sposoby radzenia sobie z biedą choroby, niemocy. Jako propozycja dobrej zabawy.

Szeptuchy, uzdrawiacze, znachorzy, zioła pomagają gdy medycyna konwencjonalna i wszystko inne zawodzi. Człowiek potrzebuje wsparcia duchowego, opieki, uzdrawiającej mocy przyrody. Wierzy w naturalne dążenie organizmu do przywracania mu równowagi. Nadzieja przecież umiera ostatnia. Po wyczerpaniu wszelkich dostępnych racjonalnych i nieracjonalnych możliwości.  Nigdy zresztą nie wiadomo, co ostatecznie może człowiekowi pomóc. Placebo czasem przecież też działa. Nieznana jest do końca potęga natury. A że trąci czasem zabobonem, starym rytuałem, czarami, cóż to komu szkodzi, gdy nic już nie pomaga! Pozwala skorzystać z każdej szansy powrotu do zdrowia. Uspokaja, gdy wiemy, że wyczerpaliśmy wszystkie sposoby ratunku.

Obserwujemy więc świat prosty, wierzący, ufający naturze, w którym postęp nie jest tak widoczny jak w aglomeracjach miejskich czy innych regionach kraju. Mowa regionalna, potoczna, czasem niezrozumiale brzmiąca, a nawet trochę obco, działa jak wypowiadane zaklęcia, jest oznaką przynależności, wtajemniczenia. Ale ludzie okazują się być poczciwi, radzą sobie w życiu z chorobą, śmiercią. Uczą się, kształcą ale o mocy medycyny niekonwencjonalnej, ludowej nie zapominają, nie wstydzą się, nie odrzucają jej. Bo w życiu potrzebna jest magia. Blask słońca ale i księżyca. Powiew nowoczesności ale i zapach, smak ziół. Ten silny, organiczny związek natury człowieka i zwierząt z przyrodą, tym, co ma do zaoferowania, jest mocno podkreślany.

Spektakl toczy się wartko, rodzajowo. W różnym tempie, tonie. Zabawia żartem, opowieścią miejscową/Hajnówka, Sokółka, Puciłki/. Ale też parodią systemu wychowawczego, kształcenia. Omawia starania nauki zastanawiając się nad wyjaśnionymi przypadkami medycznymi. Nie stroni od mowy mocnej, dosadnej, siarczystego przekleństwa, licznych wulgaryzmów, niewybrednych połajanek, żartobliwej nuty na granicy dobrego smaku, gustu. Kpiarski ton, rubaszność, obsceniczność wpisana jest w formę wypowiedzi bez żenady. Miesza się więc to, co naukowe z tym, co ludowe, wysokie z niskim pokazując trudną  prozę życia, znojną pracę, nieustającą walkę o przetrwanie, ciemną stronę śmierci zneutralizowaną poczuciem humoru, zabawnym kontekstem.

Spektakl choć kontrowersyjny, rozczarowujący niektórych,  zagrany jest sprawnie. Ku pamięci. Ku pokrzepieniu. Ratowaniu ziołami, obecnością człowieka przy człowieku. Dla jednych kabaretowo kpiarski dla innych wartościowy, bo zachowuje etnograficzną substancję Podlasia, ratuje od zapomnienia świat, który nieuchronnie odchodzi w niepamięć. Pokazuje boksowanie się racjonalizmu z tym, co irracjonalne. Pomysłowa, prosta scenografia podkreśla charakter, specyfikę miejsca i czasów, na przestrzeni których żyli bohaterowie/od dzieciństwa po śmierć, UMARŁA KLASA  Kantora/?/ /. Pomocne są teorie filozoficzne, naukowe metody, cytaty z książki o ziołolecznictwie ojca Klimuszko a bergmanowska scena z SIÓDMEJ PIECZĘCI  gdy rycerz gra ze śmiercią w szachy puentuje WZIOŁOWSTĄPIENIE. Bo gdy przychodzi ostateczny koniec, święty Boże nie pomoże. Nic ani nikt.

WZIOŁOWSTĄPIENIE
Inscenizacja i reżyseria: Piotr Tomaszuk
Współpraca reżyserska: Rafał Gąsowski
Współpraca scenograficzna: Mateusz Kasprzak
Opracowanie muzyczne: Piotr Tomaszuk, Rafał Gąsowski
Projekcje multimedialne: Mateusz Kasprzak
Plastyka ruchu scenicznego: Rafał Gąsowski
Projekt kostiumów: Piotr Łasiewicki
Koordynacja produkcji: Dariusz Matys
Wykonanie kostiumów: Piotr Łasiewicki, Helena Irska, Paulina Liziakowska-Michaluk
Wykonanie dekoracji: Stefan Wyszkowski, Paulina Liziakowska-Michaluk, Jan Łuba, Adam Zaręba, Mariusz Malinowski
Światło: Piotr Łasiewicki

Obsada:
Prof. Konstanty Organ-Szczątkowski - Piotr Tomaszuk
Kastuś - Rafał Gąsowski
Werek - Dariusz Matys
Józuk - Mateusz Krzyżewski
Natalka - Monika Kwiatkowska
Nastusia - Sylwia Nowak

0 komentarze:

Prześlij komentarz